Hoe leg je uit hoe Antony and the Johnsons klinkt? En dan zonder dat iedereen gelijk afknapt. Want de stem is engelachtig, onschuldig, bij tijd en wijle een beetje operetteachtig. De muzikale begeleiding is vaak piano, soms ondersteund door tijdig ingezette violen en wat andere, op de achtergrond functionerende instrumenten. Voeg daar nog aan toe dat de band niet speelt in de Melkweg, of Paradiso, maar in het Frits Philips Muziekcentrum in Eindhoven, en stoffiger kan iets haast niet klinken. Echter, de band won met het album I Am A Bird Now de Mercury Prize. Niet alleen dat, maar Antony Hegarty is een zeer grote naam in de New Yorkse muziekscene. Onder andere fungeerde hij als stem voor Hercules and Love Affair. Niet alleen is de vraag vanwaar de populariteit relevant- want het voldoet aan geen enkele muziekhype-, maar ook kan je afvragen of deze door Antony aangeboorde formule langere tijd zal werken.Die formule, mocht er daadwerkelijk een formule zijn, werkt nog steeds in 2009. En als er een formule is, dan is het Antony’s kwaliteit om zijn publiek te raken. Er zit zoveel warmte in die stem dat je het als een deken om je heen wilt slaan. Hij troost, zelfs als hijzelf desperaat is, in dezelfde vorm dat de blues dat doet. Er is een soort triestheid en hoop tegelijk die hij ons voedt. Een contradictie in het woordenboek, een perfecte samensmelting op dit album, genaamd The Crying Light. Waar verdriet is, is hoop en troost. Dat is al te zien op de opening track, waar hij in de laatste alinea zingt: “Rest assured, your love is pure.”
Het succes van de band geeft ook weer dat er nog altijd een vraag is naar welgemeende romantiek. ‘One Dove’, het derde nummer op het album, is misschien wel de meest directe roep daarnaar. “I was born / a curling fox in a hole / hiding from danger / scared to be alone,” verwoordt Antony één van de basis emoties van velen. De metaforen en woordkeuzes zijn vaak zo simpel, maar blijkbaar kan niemand anders zo direct, zo stekend verwoorden wat men voelt en wilt. “From your skin I am born again / I wasn’t born yesterday,” zingt Antony later datzelfde nummer, aangevend hoeveel het krijgen van liefde scheelt, en hoezeer één persoon, inclusief de luisteraar zelf, een verschil kan maken in iemands leven.
Die persoon is echter niet per definitie een geliefde. Dat kunnen ook vrienden of familie zijn, of je vader, zoals het nummer ‘Aeon’ opgevat kan worden als een ode aan de familielijn. Ook in ‘Kiss My Name’ komt liefde voor vrienden en familie aan bod. In ‘Aeon’ zingt Antony: “Hold my father / for it is myself / without him I wouldn’t exist.” Misschien uit de mond van iemand anders zou het voor de hand liggend klinken, maar als Antony het zingt wordt het opeens een universele waarheid. Wat niet meten met twee maten is, of komt door de reputatie van de man, maar simpelweg vanwege de haast moederlijke liefde die hij met zijn stem over weet te brengen.
Het is een stem die vaak binnen de grenzen blijft, maar die op dit nummer, ‘Aeon’, probeert eruit te breken. Het resulteert in een grommetje, een faling om iets tot stand te brengen. Emotie kan soms beter worden overgebracht door een gebrek aan. Het nummer kan ook gelezen worden als een dialoog tussen een vader op zijn sterfbed en zijn zoon, die hij geruststelt. “Aeon will take care of me.” Het woord “aeon” heeft meerdere betekenissen, afkomend van het Grieks en door meerdere geschriften anders gebruikt. Eeuwigheid, levensduur, en Plato’s ideeënwereld worden onder andere zo aangeduid.
Zal iedereen genieten van The Crying Light van Antony and the Johnsons? Misschien niet, want het zal de meer rusteloze onder ons kunnen dood vervelen. Want in essentie is het een stem ondersteunt, altijd meewerkend en nooit Antony tegenwerkend of naar achter dringend, door piano, en verder voornamelijk door snaren. Maar dit album ademt romantiek. Het versmelt angst en verlatenheid met hoop en liefde voor elkander. Deze omschrijving laat het klinken als een ouderwets periode gedicht van één of andere b-dichter. Maar in tegenstelling tot een tweederangs poëet heeft Antony wel de potentie iemand te raken. En misschien zal het niet iedereen meteen raken, maar als het je raakt, dan zal het je flink op de kop slaan. Überhaupt de potentie hebben dat te doen bij enkelen is weinig albums gegeven, dat Antony and the Johnsons het na I Am A Bird Now nu alweer doet bij velen is even opzienbarend als knap.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten