“If you have money for guitars, you can afford soap,” riep Howlin’ Pelle Almqvist van The Hives ten tijde van de debuutalbums van The Libertines en The Strokes. Het is een uitspraak die de Schotten van Franz Ferdinand ter harte namen. Impeccably dressed in blousen, jeans, puntige schoenen, af en toe een skinny tie: het was een beweging. Art-rock, catchy gitaarnummers met veel humor, kunstzinnige zinsbouw, en wat sexyheid en speelsheid erboven op: Franz Ferdinand vond de gouden tegenhanger. Soort The Ramones versus Glam Rock, alleen dan geheel andere muziek natuurlijk. De Schotten, samen met bijvoorbeeld generatiegenoten Maximo Park, waren onderdeel van een kantelbeweging rond 2003/2004. Het definieerde een tijdsperiode. Die periode, however, is voorbij, en nu hebben de bands niet meer de zeitgeist met zich. Franz Ferdinand komt met Tonight: Franz Ferdinand, en ondanks dat het imago weinig veranderd en de primaire kwaliteiten nog steeds aanwezig zijn, geeft de band het album toch een draai mee waardoor Franz Ferdinand als band niet opgeslokt zal worden als een creatie van de tijdsgeest. Dit, namelijk, is haast bona fide pop, alleen op de Franz Ferdinand wijze.De heren gingen de studio in om een “dirty pop record” te maken. De sessies met pop producer Brian Higgins (Girls Aloud, Sugababes) verliepen niet volgens plan, en de twee stopten de samenwerking. Echter, Franz Ferdinand ging door op de pop route. Het zijn disco nummers, nummers waar je in de discotheque op kan dansen om iemands bolletje geheel gek te maken. Sexy, dirty pop met een flinke knipoog. Die typische Franz Ferdinand knipoog. “You don’t wanna know how I manage alone,” zingt Kapranos in het met stalker vibe overgoten ‘Turn It On’. “Yes I love,” begint Kapranos, zichzelf vervolgens bedenkend dat hij zich bijna verspreekt in zijn testosterongehalte. “I mean I’d love to get to know you.”. Het nummer vervolgt met een soort gender reversal, eerst de vrouwen vermanend aanspreken waarna vervolgens aan het einde de vrouwen de kans krijgen mee te zingen tegen de mannen. “I never resort to kissing your photo- honest!” Niemand, inclusief Kapranos, die dat gelooft. Het is onderdeel van het speelse, stoute, maar ook donkere van Franz Ferdinand. Dat naast andere, serieuzere thema’s, zoals de contradictie tussen verliefd zijn en samenwonen, wat de dood van alle romantiek is.
Van art-rock is de band met dit album naar art-pop gegaan. Het tweede album opende met gitaar distortion, dit album opent met een deuntje en een fluisterende Kapranos. Op het vorige album waren gitaar en drums de kapstok, hier is dat totaal anders. Het gaat om dansbare deuntjes en lijntjes. Voornamelijk met synth of bas. Het rockende, springbare geluid van de gitaren heeft plaats gemaakt voor een dansbare, pop sound. Het album klinkt ook veel minder hard dan de voorgaande. Een gehoord kritiek is dat het album te zeer lijkt op het voorgaande wat de band heeft gedaan. Maar hoewel de band nog heel erg eigen klinkt, nog heel erg als Franz Ferdinand, zijn de nummers in feite anders aangekleed. Neem bijvoorbeeld ‘No You Girls’, ‘Twilight Omens’, ‘Live Alone’, en ‘Can’t Stop Feeling’, en zet die af tegen ‘The Fallen’, ‘This Boy’, ‘You’re The Reason I’m Leaving’, en ‘Do You Want To’. Alles klinkt ontegenzeggelijk als Franz Ferdinand, het contrast is echter groot.
Dit is dus veel meer een pop record, maar wat onderscheidt dit album dan van “echte” pop albums? Moet het wedijveren met Girls Aloud, Sugababes, en Beyoncé? Nee, want het blijft Franz Ferdinand. De woordspelingen en de arty zinsstructuren zijn nog steeds aanwezig, en door het album sijpelt ook wel een donker randje door het charismatische lachje van Kapranos. Daarbij is het geheel gecreëerd door de mannen van Franz Ferdinand, dus niet door een superproducer of iets dergelijks. Het gevolg is dat de nummers tailor made zijn voor de band, en dus ook heel eigen klinken. Hiermee maakt de band misschien pop zoals pop hoort te zijn: catchy, dansbaar, speels, maar tegelijk ook donker, creatief, en eigen.
Dan hebben we het nog niet eens gehad over de twee misschien meest opmerkelijke momenten van het album: de rave-out na ‘What She Came For’ en de soort acid house einde van ‘Lucid Dreams’, dat minutenlang instrumentaal doorgaat. Criticasters claimen dat dit een poging is van Franz Ferdinand om hip te doen. Het zou verbergen dat de heren terrein aan het verliezen zijn. Alsof het in indie land ooit hip is geweest om je gitaren in te ruilen voor een pop sound, wat ze gezien over het hele album doen. Ze gaan niet van geluid wisselen, om vervolgens het nieuw gevonden geluid te verbergen met twee momenten op het album. Momenten die eigenlijk goed aansluiten op het meer synthy geluid van de band.
Aan het einde van de rit heeft Franz Ferdinand een heerlijk catchy pop-album gemaakt volgens eigen recept. Dansbaarder en speelser dan de vorige albums, maar wel met die arty-inslag, die Franz Ferdinand knipoog, en dat typische geluid wat de band zichzelf maakt. Je zal de band niet snel verwarren met een andere. Nummers van dit album zou je ook niet mogen verwarren met nummers van andere albums, want dit is veel meer dirty disco en de andere nummers veel meer gitaar, meer art-rock tegenover de art-pop van dit album. De band switcht van stijl zonder zichzelf te verloochenen. Kleine minpuntjes, zoals de bas die, nu het toch een grotere rol speelt, op sommige stukken best meer op de voorgrond had mogen treden, kunnen niet voorkomen dat Franz Ferdinand bewijst een band te zijn niet gebonden aan een bepaalde tijdsgeest. Mensen die nou juist het springerige gitaarwerk prezen en zich boven elk snufje pop vinden staan, die zullen dit album waarschijnlijk minder vinden. Mensen die houden van catchy nummers maar straight out pop vaak te kort vinden schieten (for obvious reasons), die zullen de dirty pop plaat van Franz Ferdinand waarschijnlijk op prijs kunnen stellen. Want het is een heerlijk luisterbare en dansbare plaat geworden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten