Janelle Monae laat bovenzaal Paradiso op grondvesten schudden

Live recensie - Janelle Monae live in Paradiso (2010)


Vorig jaar was ik al laaiend enthousiast over Janelle Monae. In een live verslag van haar optreden toen kwam ik superlatieven tekort, en ze heeft er ondertussen nog een schepje bovenop gedaan. Met twee danseressen, met haar debuutalbum waar ze nummers van kan nemen, en met een extra jaar ervaring staat ze in Paradiso. Weer komt ze te laat op, maar gelukkig iets minder dan vorig jaar. Ditmaal begint ze niet te schilderen op het podium (gelukkig maar, want hoe vaak kan je zo’n gimmick herhalen?), maar minder kunstzinnig is het er allemaal niet op geworden. En als daar niet aan ingeboet is kan je stellen dat ze gegroeid is, want in terms of funk and energy lijkt ze op een stijgende lijn te zitten.

Uitverkocht. Ver van tevoren. Een rij staat voor Paradiso, en dat allemaal om iemand van één meter vijftig te zien die haar EP en de verschillende delen op haar album heeft vernoemd naar een stille film van Fritz Lang, en die haar inspiratie overduidelijk heeft gehaald uit enkele Science Fiction klassiekers. Geen wonder dat Kevin Barnes op Monae’s album een verwijzing maakt naar Do Androids Dream of Electric Sheep? van Phillip K. Dick, een kort verhaal waaruit de film Blade Runner met Rutger Hauer is afgeleid. Zal iedereen in de zaal dit weten? Waarschijnlijk niet, maar niet voor niets wordt ze een crossover act genoemd. Haar nummers en haar shows kennen meerdere lagen, en iedereen geniet op zijn of haar manier hiervan. En met iedereen wordt ook iedereen bedoelt, want de vloer trilt bij tijd en wijle.

De show start met een Master of Ceremonies. Na de introductie komt de band, na de band komen drie in zwarte capes gehulde figuren. Eén daarvan is uiteraard Monae, de andere twee zijn dansers die bij meerdere nummers op het podium verschijnen voor extra theater. Niet omdat ze moeten maskeren dat Monae niet charismatisch is. Haar grote ogen zijn expressief, haar moves zijn funky, alles aan de show is theatraal, en to top it off komen er ook nog een paar klassiek geschoolde moves langs ook. En ballonnen. En een nonnen outfit. En de Master of Ceremonies slaat een handdoek tegen de rand van het podium om zo de zaal nog extra op te hitsen. In de encore laat ze zich in het publiek vallen, en zo crowdsurft ze naar achter. Een weg naar voren banen doet ze al hevig schuifelend met haar voeten op een manier die tapdansles doet vermoeden (who says that isn’t cool now, huh?).

“One more time, for the Tightrope! One more time, for the Tightrope” schreeuwt ze uit, waarna de band dit ondersteunt. De showmanschap van James Brown has rubbed off. ‘Cold War’ en ‘Tightrope’ van The ArchAndroid worden back-to-back gespeeld, en ze worden omringd door aan de ene kant ‘Sincerely Jane’ en, in de encore, ‘Many Moons’, beiden van de The Chase Suite EP. Allevier zijn het massive tunes. Massive tunes voor de mainstream met de toegankelijke funk en de showmanship. Massive tunes voor de outsiders met de teksten, referenties, en het theater. “I was made to believe there’s something wrong with me” indeed. Het nummer is funky, easy on the ear, en genietbaar voor allen. Sommigen van die allen zullen deze zin horen en er iets uit kunnen halen, weer een percentage daarvan meer dan anderen. En dat het kan slaan op Metropolis van Fritz Lang en hen die ondergronds leven, of hij die verliefd wordt op iemand van de ondergrondse stam, dat is dan weer leuk voor een klein aantal. Hoewel van invloed op iedereen. Culture is in pop culture is in everyone’s every day life. Denk maar aan de ballad 'Smile', wat zijn leven begon als een instrumentaal nummer voor Charlie Chaplin's film Modern Times. De muziek is ook geschreven door Chaplin.

When all is said and done rent Monae van het podium af, de band volgt, en een ovatie valt hen ten deel. En terecht, want terwijl Jimi Hendrix door de speakers schalt heeft denk ik het merendeel het gevoel dat dit de 12.50 meer dan waard was. Of in ieder geval, ik heb dat gevoel zeker. Monae combineert de kunsten met toegankelijkheid, en ze maakt er een hele show van. En ze kan nog zingen ook! Een daverend optreden van een op en top artiest.